Ilinniartut

·         2020-mi ukiumut ilinniartut 773-iusimapput. 2019-imut sanilliullugu 4 pct.-inik amerlanerupput. Taamaattumik 2012-imut sanilliullugu 177-inik ikinnerupput.

·         Ilinniartut 26 pct.-ii sanaartornermik suliffeqarfinni ilinniartuupput amerlanerpaajullutik, niuernermik suliffeqarfiit (20 pct.) aamma pisortat allaffii kiffartuusiviilu (21 pct.) ilinniartuutaasa amerlanerpaat tullerigaat. Suliffeqarfiit niuernermik suliaqartut aamma sanaartornermik sanaartorfigissaanermillu suliaqartut sulisui ilinniarsimasut eqqarsaatigalugit ilinniartoqarnerpaajupput, tassa sulisut ilinniarsimasut 100-ugaangata 22-nik aamma 20-nik ilinniartoqaramik. Suliaqarfiit tamaasa isialugit agguaqatigiissillugit ukiumut 10-nik ilinniartoqartarput.

·         Ukiut kingullit tallimat ingerlanerini ilinniartut ukioqqortunerulersimapput. 2012-imi ilinniartut 25-t ataallugit ukiullit 60 pct.-iusimapput. 2020-mi 40 pct.-iinnanngorsimallutik.

 

Nassuiaat

Ilinniartunut inissanut tunngasut kisitsisitigut paasissutissani taamaallaat inuussutissarsiornermik ilinniartut pineqarput, ilinniartunut tapisisartut kisimik pineqarlutik. Ilinniagaqarnermusisartut ilanngunneqanngillat. Tassunga tunngasunik paasisaqarnerorusukkuit immikkoortoq periaatsimut tunngasoq atuarsinnaavat. 

Saqqummersitami taaguut ” ilinniartut ukiumut” atorneqarpoq. Ilinniartoq ukiumut tassaavoq ilinniartoq qaammatini 12-ini. Ilinniartoq ataaseq qaammatini 12-ini ilinniartuusinnaavoq imaluunniit ilinniartut marluk qaammatini 6-ini.

 

2020-mi ukiumut ilinniartut 773-iusimapput 2020-mi ukiumut ilinniartut 773-iupput. 2019-imut sanilliullugu 4 pct.-inik ikannerupput. Ilinniartut ukiumut 2012-imut sanilliullugit 177-inik ikinnerupput. 2015-ip tungaanut ilinniartut ikilinerpaasimapput. 2017-imi ukiup affaani kingullermi ilinniartut amerleriarneri 2017-imi ilinniartunut amerlisitsinnikooriarlutik, 2018-mi ukioq tamakkerlugu ikiliaallapput.

 

Titartagaq 1. Ilinniartut qaammatikkaarlugit amerlassusaat, 2012-2020

 

Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik- kisitsisit Kisitsisaataasivimmi takuneqarsinnaapput (https://bank.stat.gl/UDNLBR).

 

Sanaartornermik suliaqartut aamma sanaartorfigissaanermik suliaqartut ilinniartoqarnerupput

Sanaartornermik suliaqartut aamma sanaartorfigissaanermik suliaqartut 2020-mi ilinniartut 26 pct.-iinik ilinniartuuteqarput, niuernermik suliffeqarfiit aamma pisortat allaffii kiffartuusiviilu tulliullutik. Suliaqarfiit taakku ilinniartut 66 pct.-iinik ilinniartoqarput.

 

Niuernermik suliffeqarfiit ilinniartui ikilinerpaasimapput, 2012-imiit 2020-mut 78-inik ikilisimagamik. 2012-imiit 2020-mut suliffeqarfiit ilinniartui amerlinerpaajusimasut tassaapput aalisarnermik suliaqartut, piniarnermik suliaqartut aamma nunalerinermik suliaqartut, taakkunani ilinniartut 20-nik amerlisimapput. Ilinniartut ikilisimagaluartut aalisarnermik, piniarnermik aamma nunalerinermik suliffeqarfiini ilinniartut amerlatsissimapput.

 

Tabel 1: Ukiumut ilinniartut suliffeqarfinnut immikkoortillugit, 2012, 2016 aamma 2020

 

2012

2016

2020

 

Amerlas-susaat

Pct. -inngorlugu

Amerlas-susaat

Pct. –inngorlugu

Amerlas-susaat

Pct. -inngorlugu

Aalisarneq, aalisakkanik tunisassiorneq niuernerlu

11

1

23*

3

31

4

Aatsitassiorneq

7

1

3

0

4

1

Atortussiorneq

14

1

9

1

7

1

Innaallagiamik imermillu pilersuineq

16

2

15

2

28

4

Sanaartorneq

227

24

198

27

199

26

Niuertunik pilersuineq atugassanillu nioqquteqarneq

235

25

159

21

157

20

Assartuineq assartugassalerinerlu

114

12

72

10

91

12

Akunnittarfiit neriniartarfiillu

53

3

19

3

18

2

Paasissutissalerineq attaveqaatilerinerlu

40

4

42

6

24

3

Aningaaseriviit, aningaasaliisarfiit sillimmasiisarfiillu

8

1

6

1

3

0

Innissianik attartortitsinerit sullissinerillu allat

32

3

13

2

12

2

Namminersortunit, ilisimatusarnikkut teknikkikkullu suliaqartunit kiffartuussinerit

1

0

2

0

5

1

Allaffissornikkut kiffartuussinerit

6

1

3

0

11

1

Pisortat allaffissornerat

180

19

159

22

165

21

Kiffartuussinerit allat

28

3

15

2

13

2

Paasissutissaqanngitsut

-

-

1

-

8

1

Katillugit      

950

 

739

 

773

 

*28.06.2021-mi kisitsit iluarsineqarpoq

Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik – kisitsisit kisitsisaataasivimmi takuneqarsinnaapput (https://bank.stat.gl/UDNLBR).

 

Ilinniartut amerlassusaat – nassuiaaneq

Suliffeqarfik ilinniartuuteqassaguni suliamut tunngasunik ilinniarsimasunik ilinniartumut ilinniartiissisinnaasunik sulisoqassaaq. Suliffeqarfiit suliaat tunngavigalugit ilinniartunik tigusisartut amerlassusaat iluamik takutinniarlugu sulisut ilinniarsimasut amerlassusaat ilinniartut amerlassusaanut sanilliunneqassapput.

 

Ilinniartut sulisut ilinniarsimasut 100-ugangata amerlassusaat naatsorsuutigineqarpoq. Ilinniartut inuussutissarsiut ilinniagaat apeqqutaatinnagu suliffeqarfiit ilinniartuutillit suliaat suunersut pineqarput. Kisitsisinik nutaanernik suli piareersimasoqannginnera pissutaalluni suliffeqarneq pillugu paasissutissat 2019-imeersut ilinniartut amerlassusaat naatsorsorneqarput.

 

Ilinniarlutik naammassisut amerlanerit sanaartornermik ilinniagaqarput

2012-imiit 2019-imi agguaqatigiissillugu ilinniartut amerlassusaat 15-init 10-inut ikilisimapput. Suliffeqarfinnut sulisut ilinniarsimasut amerlanerulersimapput ilinniartunut sanilliullugit. Taamaattumik 2012-imut sanilliullugu suliffeqarfinni ilinniartut ikilisimanerinut sulisut ilinniarsimasut ikilisimanerinik pissuteqanngilaq.

 

2019-imi suliffeqarfiit sanaartornermik suliaqartut aamma suliffeqarfiit niuertunik pilersuisut atugassanillu nioqquteqartut amerlanerpaanik ilinniartuuteqarsimapput. Taamanikkut sulisut ilinniarsimasut 100-ugaangata ilinniartut 22-usarsimapput aamma 20-usarsimapput.

 

Titartagaq 2. Suliaqarfiit akornanni ilinniartut amerlassusaat, 2012 aamma 2019

Nassuiaat: Ilinniartut amerlassusaat, sulisut ilinniarsimasut 100-inut ilinniartut amerlassusaat.

Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik - nammineq naatsorsukkat (https://bank.stat.gl/UDNLBR aamma https://bank.stat.gl/ARNBFB8).

 

Ilinniartut ukioqqortusiartorput

2020-mi ilinniartut amerlanersaat tassa 63 pct.-ii 20-niit 29-inut ukioqarput. Ikittuinnaat 20-t ataallugit ukioqarput. 2012-imili ilinniartut ukioqqortusiartorput. 2012-imi ilinniartut 60 pct.-ii 25-t ataallugit ukioqartut 2020-mi ilinniartut 40 pct.-imut apparsimapput. Ilinniartut 25-init 34-inut ukiullit amerlinerusimapput. Tamanna ilutigalugu innuttaasut akornanni inuusuttuaqqat ikilipput, ilinniartulli ikilinerisut ikilitiginngillat.

 

Tabel 2. Ilinniartut ukiuinut immikkoortillugit, 2012-2020

 

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

 

Pct.

< ukiut 20

14

9

8

7

9

9

9

8

9

Ukiut 20-24

46

48

46

40

37

35

33

32

32

Ukiut 25-29

24

26

27

30

29

30

31

31

32

Ukiut 30-34

9

10

11

13

15

14

13

15

14

Ukiut 35-39

3

3

4

5

6

5

6

8

8

40->

4

5

5

5

6

6

7

6

6

Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik – nammineq naatsorsukkat (https://bank.stat.gl/UDNLBR aamma https://bank.stat.gl/ARNBFB8)