Ilinniartut
· 2020-mi ukiumut ilinniartut 773-iusimapput.
2019-imut sanilliullugu 4 pct.-inik
amerlanerupput. Taamaattumik 2012-imut sanilliullugu 177-inik ikinnerupput.
· Ilinniartut 26 pct.-ii
sanaartornermik suliffeqarfinni ilinniartuupput amerlanerpaajullutik,
niuernermik suliffeqarfiit (20 pct.) aamma pisortat
allaffii kiffartuusiviilu (21 pct.) ilinniartuutaasa
amerlanerpaat tullerigaat. Suliffeqarfiit niuernermik suliaqartut aamma
sanaartornermik sanaartorfigissaanermillu suliaqartut
sulisui ilinniarsimasut eqqarsaatigalugit ilinniartoqarnerpaajupput, tassa
sulisut ilinniarsimasut 100-ugaangata 22-nik aamma 20-nik ilinniartoqaramik.
Suliaqarfiit tamaasa isialugit agguaqatigiissillugit ukiumut 10-nik
ilinniartoqartarput.
· Ukiut kingullit tallimat
ingerlanerini ilinniartut ukioqqortunerulersimapput. 2012-imi ilinniartut 25-t
ataallugit ukiullit 60 pct.-iusimapput.
2020-mi 40 pct.-iinnanngorsimallutik.
Nassuiaat
Ilinniartunut inissanut tunngasut
kisitsisitigut paasissutissani taamaallaat inuussutissarsiornermik ilinniartut
pineqarput, ilinniartunut tapisisartut kisimik pineqarlutik. Ilinniagaqarnermusisartut ilanngunneqanngillat. Tassunga
tunngasunik paasisaqarnerorusukkuit immikkoortoq periaatsimut tunngasoq
atuarsinnaavat.
Saqqummersitami
taaguut ” ilinniartut ukiumut” atorneqarpoq. Ilinniartoq ukiumut tassaavoq
ilinniartoq qaammatini 12-ini. Ilinniartoq ataaseq qaammatini 12-ini
ilinniartuusinnaavoq imaluunniit ilinniartut marluk qaammatini 6-ini.
2020-mi
ukiumut ilinniartut 773-iusimapput 2020-mi ukiumut ilinniartut 773-iupput.
2019-imut sanilliullugu 4 pct.-inik
ikannerupput. Ilinniartut ukiumut 2012-imut sanilliullugit 177-inik
ikinnerupput. 2015-ip tungaanut ilinniartut ikilinerpaasimapput. 2017-imi ukiup
affaani kingullermi ilinniartut amerleriarneri 2017-imi ilinniartunut
amerlisitsinnikooriarlutik, 2018-mi ukioq tamakkerlugu ikiliaallapput.
Titartagaq 1. Ilinniartut qaammatikkaarlugit amerlassusaat, 2012-2020
Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik- kisitsisit Kisitsisaataasivimmi takuneqarsinnaapput (https://bank.stat.gl/UDNLBR).
Sanaartornermik
suliaqartut aamma sanaartorfigissaanermik suliaqartut ilinniartoqarnerupput
Sanaartornermik
suliaqartut aamma sanaartorfigissaanermik suliaqartut 2020-mi ilinniartut 26 pct.-iinik ilinniartuuteqarput, niuernermik suliffeqarfiit
aamma pisortat allaffii kiffartuusiviilu tulliullutik. Suliaqarfiit taakku
ilinniartut 66 pct.-iinik
ilinniartoqarput.
Niuernermik
suliffeqarfiit ilinniartui ikilinerpaasimapput, 2012-imiit 2020-mut 78-inik
ikilisimagamik. 2012-imiit 2020-mut suliffeqarfiit ilinniartui
amerlinerpaajusimasut tassaapput aalisarnermik suliaqartut, piniarnermik
suliaqartut aamma nunalerinermik suliaqartut, taakkunani ilinniartut 20-nik
amerlisimapput. Ilinniartut ikilisimagaluartut aalisarnermik, piniarnermik
aamma nunalerinermik suliffeqarfiini ilinniartut amerlatsissimapput.
Tabel
1: Ukiumut ilinniartut suliffeqarfinnut immikkoortillugit, 2012, 2016 aamma
2020
|
2012 |
2016 |
2020 |
|||
|
Amerlas-susaat |
Pct. -inngorlugu |
Amerlas-susaat |
Pct. –inngorlugu |
Amerlas-susaat |
Pct. -inngorlugu |
Aalisarneq, aalisakkanik tunisassiorneq niuernerlu |
11 |
1 |
23* |
3 |
31 |
4 |
Aatsitassiorneq |
7 |
1 |
3 |
0 |
4 |
1 |
Atortussiorneq |
14 |
1 |
9 |
1 |
7 |
1 |
Innaallagiamik imermillu pilersuineq |
16 |
2 |
15 |
2 |
28 |
4 |
Sanaartorneq |
227 |
24 |
198 |
27 |
199 |
26 |
Niuertunik pilersuineq atugassanillu nioqquteqarneq |
235 |
25 |
159 |
21 |
157 |
20 |
Assartuineq assartugassalerinerlu |
114 |
12 |
72 |
10 |
91 |
12 |
Akunnittarfiit neriniartarfiillu |
53 |
3 |
19 |
3 |
18 |
2 |
Paasissutissalerineq attaveqaatilerinerlu |
40 |
4 |
42 |
6 |
24 |
3 |
Aningaaseriviit, aningaasaliisarfiit sillimmasiisarfiillu |
8 |
1 |
6 |
1 |
3 |
0 |
Innissianik attartortitsinerit sullissinerillu allat |
32 |
3 |
13 |
2 |
12 |
2 |
Namminersortunit, ilisimatusarnikkut teknikkikkullu suliaqartunit kiffartuussinerit |
1 |
0 |
2 |
0 |
5 |
1 |
Allaffissornikkut kiffartuussinerit |
6 |
1 |
3 |
0 |
11 |
1 |
Pisortat allaffissornerat |
180 |
19 |
159 |
22 |
165 |
21 |
Kiffartuussinerit allat |
28 |
3 |
15 |
2 |
13 |
2 |
Paasissutissaqanngitsut |
- |
- |
1 |
- |
8 |
1 |
Katillugit |
950 |
|
739 |
|
773 |
|
*28.06.2021-mi
kisitsit iluarsineqarpoq
Najoqqutaq:
Naatsorsueqqissaartarfik – kisitsisit kisitsisaataasivimmi takuneqarsinnaapput
(https://bank.stat.gl/UDNLBR).
Ilinniartut
amerlassusaat – nassuiaaneq
Suliffeqarfik
ilinniartuuteqassaguni suliamut tunngasunik ilinniarsimasunik ilinniartumut ilinniartiissisinnaasunik sulisoqassaaq. Suliffeqarfiit
suliaat tunngavigalugit ilinniartunik tigusisartut amerlassusaat iluamik
takutinniarlugu sulisut ilinniarsimasut amerlassusaat ilinniartut
amerlassusaanut sanilliunneqassapput.
Ilinniartut
sulisut ilinniarsimasut 100-ugangata amerlassusaat
naatsorsuutigineqarpoq. Ilinniartut inuussutissarsiut ilinniagaat
apeqqutaatinnagu suliffeqarfiit ilinniartuutillit suliaat suunersut pineqarput.
Kisitsisinik nutaanernik suli piareersimasoqannginnera pissutaalluni
suliffeqarneq pillugu paasissutissat 2019-imeersut ilinniartut amerlassusaat
naatsorsorneqarput.
Ilinniarlutik
naammassisut amerlanerit sanaartornermik ilinniagaqarput
2012-imiit
2019-imi agguaqatigiissillugu ilinniartut amerlassusaat 15-init 10-inut
ikilisimapput. Suliffeqarfinnut sulisut ilinniarsimasut amerlanerulersimapput
ilinniartunut sanilliullugit. Taamaattumik 2012-imut sanilliullugu
suliffeqarfinni ilinniartut ikilisimanerinut sulisut ilinniarsimasut
ikilisimanerinik pissuteqanngilaq.
2019-imi
suliffeqarfiit sanaartornermik suliaqartut aamma suliffeqarfiit niuertunik
pilersuisut atugassanillu nioqquteqartut amerlanerpaanik
ilinniartuuteqarsimapput. Taamanikkut sulisut ilinniarsimasut 100-ugaangata
ilinniartut 22-usarsimapput aamma 20-usarsimapput.
Titartagaq
2. Suliaqarfiit akornanni ilinniartut amerlassusaat, 2012 aamma 2019
Nassuiaat:
Ilinniartut amerlassusaat, sulisut ilinniarsimasut 100-inut ilinniartut
amerlassusaat.
Najoqqutaq:
Naatsorsueqqissaartarfik - nammineq naatsorsukkat (https://bank.stat.gl/UDNLBR aamma https://bank.stat.gl/ARNBFB8).
Ilinniartut
ukioqqortusiartorput
2020-mi
ilinniartut amerlanersaat tassa 63 pct.-ii 20-niit 29-inut ukioqarput. Ikittuinnaat 20-t ataallugit
ukioqarput. 2012-imili ilinniartut ukioqqortusiartorput. 2012-imi ilinniartut
60 pct.-ii 25-t ataallugit ukioqartut 2020-mi
ilinniartut 40 pct.-imut
apparsimapput. Ilinniartut 25-init 34-inut ukiullit amerlinerusimapput. Tamanna
ilutigalugu innuttaasut akornanni inuusuttuaqqat ikilipput, ilinniartulli
ikilinerisut ikilitiginngillat.
Tabel 2. Ilinniartut ukiuinut immikkoortillugit, 2012-2020
|
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
2020 |
|
Pct. |
||||||||
< ukiut 20 |
14 |
9 |
8 |
7 |
9 |
9 |
9 |
8 |
9 |
Ukiut 20-24 |
46 |
48 |
46 |
40 |
37 |
35 |
33 |
32 |
32 |
Ukiut 25-29 |
24 |
26 |
27 |
30 |
29 |
30 |
31 |
31 |
32 |
Ukiut 30-34 |
9 |
10 |
11 |
13 |
15 |
14 |
13 |
15 |
14 |
Ukiut 35-39 |
3 |
3 |
4 |
5 |
6 |
5 |
6 |
8 |
8 |
40-> |
4 |
5 |
5 |
5 |
6 |
6 |
7 |
6 |
6 |
Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik – nammineq naatsorsukkat (https://bank.stat.gl/UDNLBR aamma https://bank.stat.gl/ARNBFB8)